برندبوک(کتابچه برند)چیست؟
برند بوک یا کتابچه برند، چکیدهای از استراتژی برند است. تمام عناصری که برند شما را تشکیل میدهند، از اصول پایهای گرفته (ماموریت، چشمانداز، صدای برند، ارزشها و…) تا هویت بصری برند (لوگو، رنگها، آیکونها، اشکال و…)، همه در برند بوک ثبت میشوند.
برندبوک(کتابچه برند) یک راهنمای کامل در مورد هویت برند است که کلیه استانداردها و جزییات مربوط به برند را پوشش می دهد. برند بوک معمولا با توضیح ماموریت و ارزش های کلیدی برند آغاز شده و در ادامه به کلیه جنبه های هویت بصری مثل لوگو، رنگ ها، تایپوگرافی و … می پردازد. برند بوک در واقع DNA برند و کتاب مقدس کسب و کار شماست!
برندبوک(کتابچه برند) با نام های دیگری نیز درمیان مدیران شناخته می شود از آن جمله می توان به راهنمای برند (Brand Guide)، دفترچه راهنمای برند (Brand Manual)، دفترچه هویت برند (Brand Identity Book)، راهنمای هویت بصری (Visual Identity Guidelines) و راهنمای استایل (Style Guide) اشاره کرد.
هیچ الزامی برای جامع و کامل بودن برند بوک و پوشش دادن کلیه استانداردهای مربوط به برند به صورت یکجا در یک کتابچه وجود ندارد.
سرفصل های مورد بررسی در هر برند بوک با توجه به هدف از تهیه آن متفاوت است، به عنوان مثال ممکن است برند الف بر راهنمای هویت بصری برند تمرکز کند و برند ب به استانداردهای ارتباطی برند توجه ویژه داشته باشد، البته توصیه ما این است که همه این اطلاعات را به شکل یکپارچه و یک جا در یک برند بوک جامع تهیه کنید تا کارکنان از همان ابتدا با کلیه ابعاد برند از ارزش های اصلی برند گرفته تا زبان مورد استفاده برند و یا استانداردهای طراحی که باید رعایت کنند، آشنا شوند.
مزایای برند بوک برای کسبوکارها
۱. ایجاد یکپارچگی
۲. تعریف قوانین و استانداردها
۳. افزایش آگاهی از برند
۴. بهبود جایگاه برند
۵. تسریع فرآیندها
۶. کاهش سردرگمیها
اجزای تشکیلدهندۀ ساختار برند بوک چه هستند؟
معرفی برند
چشمانداز (Vision)
ماموریت (Mission)
کاراکتر یا صدای برند (Brand voice)
لحن برند (Tone of voice)
مخاطبان هدف (Target Audience)
آیکونها و اشکال مهم (Icons and Shapes)
تایپوگرافی (Typography)
ویدئو (Video)
المان های اصلی برند در برند بوک
استانداردهای مورد بررسی در کتابچه برند، چکیده ای از هر آنچه که به برند ارتباط دارد، است. این المان ها از استراتژی های برندینگ، فونت، تم نوشتاری، رنگ و لحن تعامل برند با مخاطبین تا کوچکترین المان های هویت برند (Brand Identity) که در لوگو و یا شعار نام تجاری وجود دارد را در بر می گیرند.
چرا کتابچه برند مهم است؟
هر شرکت و سازمان برای اطمینان از اینکه پیام برند از طریق تمام فعالیت های بازاریابی و کانال های ارتباطی به صورت یکسان بیان می شود، نیازمند برند بوک یا همان کتابچه برند است.
همچنین برند بوک به سازمان ها کمک می کند از یکپارچگی و هماهنگی تمام محتوای بصری برند در ارتباطات و فعالیت های بازاریابی و درهنگام بیان هویت برند ( یعنی هر آنچه که مخاطب از برند می بیند و دریافت می کند.)، اطمینان حاصل نمایند.
اگر شما یک سری قوانین شفاف برای برند خود در نظر نگیرید، هر کس در شرکت آنگونه که فکر می کند مناسب است، عمل می کند و اینگونه هر شخص به جای نشان دادن هویت برند، در واقع به ابراز شخصیت خودش می پردازد.
کتابچه برند با توجه به دو نکته فوق به تیم های نوآوری و خلاقیت و برندینگ کمک می کند تا بتوانند فعالیت های جدید و متنوع بازاریابی و برندینگ را با تمرکز بر المان های اصلی برند، به گونه ای لحاظ نمایند که با هسته برند هم راستا باشد و به هویت برند لطمه نزند.
به علاوه مرور برندبوک(کتابچه برند) در درون سازمان نیز موجب می شود که کارکنان، نسبت به برند دیدی هم راستا و درکی تقریبا مشابه داشته باشند. برند بوک همچنین فرایند استخدام نیروی جدید را تسهیل و مانند یک راهنما برای کارکنان جدید عمل می کند.
دفترچه برند به تیم برندینگ شرکت در هنگام برون سپاری برخی از فعالیت های برند به آژانس های بازاریابی و یا تیم های طراحی گرافیک نیز کمک می کند، چرا که تیم های بازاریابی و طراحی با صرف زمان کمتری، با هسته برند و استراتژی های آن و همچنین بایدها و نبایدهای برند آشنا خواهند شد.
المانهای طراحی کتابچه برند
۱– پالت رنگ
پالت رنگ به معنی مجموعه رنگهایی است که برند شما در همه جنبههای بصری خود به کار میبرد. این رنگها در لوگو، آیکونها، وبسایت، محتوای شبکههای اجتماعی و به طور کلی تمام جنبههای بصری مربوط به مارکتینگ استفاده میشوند.
در کتابچه برند باید کد رنگهای برند را در تمام سیستمهای رنگی ذکر کنید تا آن رنگ هرگز با رنگهای مشابهش اشتباه گرفته نشود.
انتخاب رنگها برای پالت رنگ تا حد زیادی به سلیقه شما بستگی دارد. اما در کل میتوانید از این اصول پیروی کنید: بین ۳ تا ۵ رنگ را برای پالت رنگ در نظر بگیرید. برای حالت ۳ رنگ، یک رنگ اصلی خواهید داشت که غالبترین رنگ در طراحیها خواهد بود (مثل رنگ قرمز در برند کوکاکولا)، یک رنگ تاکیدی (accent color) که برای رنگ و لعاب بیشتر در طراحی بهکار میرود، و در نهایت یک رنگ خنثی که برای طراحی پسزمینه از آن استفاده میکنید.
برای انتخاب این رنگها نیز میتوانید یکی از ۴ دسته زیر را از چرخه رنگ انتخاب کنید:
مونوکروماتیک: شامل یک رنگ اصلی و سایه روشنهای همان رنگ در چرخه رنگ است.
رنگهای مکمل: رنگهایی که در چرخه رنگ روبهروی هم قرار دارند و در کنار هم بیشترین تضاد را ایجاد میکنند. مانند زرد و بنفش.
رنگهای سهتایی: رنگهایی که در چرخه رنگ یک مثلث میسازند و مانند رنگهای مکمل، تضاد ایجاد میکنند.
رنگهای همخانواده: رنگهایی که نزدیک به هم هستند. مانند نارنجی، زرد و قرمز.
همچنین برای طراحی برند بوک، لازم است که از روانشناسی رنگ برای انتخاب رنگهای برند استفاده کنید. چرا که هر رنگی، مفهوم خاص خود را به بیننده القا میکند.
برای انتخاب پالت رنگ میتوانید از سایتهای تولیدکننده پالت مانند Coolors استفاده کنید.
۲– لوگو
لوگوی برند، یک تصویر مینیمال از آن برند است. مردم برند شما را با لوگوی آن میشناسند و با دیدن محصولات برند، خودآگاه یا ناخودآگاه به یاد لوگو میافتند. در یک برند بوک، علاوه بر طراحی لوگو، باید ابعاد آن برای استفاده در جاهای مختلف (بستهبندی محصول، پست شبکههای اجتماعی، …) و کد رنگهای آن ذکر شود.
طراحی لوگو نیز ملاحظات خاص خود را دارد. در حال حاضر در دورانی زندگی میکنیم که لوگوها در آن اغلب ساده و به دور از جزئیات اضافه هستند. پس بد نیست که شما هم لوگوهای سادهای را برای برندتان انتخاب کنید.
مانند رنگها، هر شکل هندسی نیز مفهوم خاصی دارد که در روانشناسی شکل مطرح میگردد.
۳– فونت
فونتی که استفاده میکنید یکی از مهمترین المانها برای انتقال پیام برند شماست. پس آن را با توجه به حال و هوای برندتان انتخاب کنید. در کتابچه برند باید ذکر کنید که از چه فونتهایی، با چه اندازهای و در چه جایی باید استفاده شود. به عنوان مثال اندازه فونت به کار رفته در وبسایت با اندازه فونت پوستر متفاوت است.
به صورت کلی خوب است که دو فونت انتخاب کنید: یک فونت اصلی برای نوشتن متنها و یک فونت دیگر برای نوشتن عنوانها.
۴– آیکونها
آیکونها، المانهای گرافیکی وکتوری هستند که با وجود ساده بودن، بسیار در طراحی گرافیکی یک برند تاثیرگذارند. برند بوک شما باید شامل تمام آیکونهایی باشند که به آنها نیاز دارید. برای این که آیکونی از قلم نیافتد، تمام المانهای مرتبط با برندتان را فهرست کنید تا بتوانید برای آنها آیکون طراحی کنید.
در کتابچه برند باید علاوه بر شکل آیکونها، مشخص کنید که هر یک از آیکونها در چه ابعادی و چه جایی به کار خواهند رفت.
۵– تصویرها
چند صفحه از کتابچه برند را به روش استفاده از تصاویر در طراحی اختصاص بدهید. در این قسمت، باید نمونههایی از تصاویری که به آنها نیاز دارید و همچنین نمونههایی که به هیچ وجه نباید از آنها استفاده شود را ذکر کنید.
به عنوان مثال، اگر کسب و کار شما مربوط به گردشگری است، میتوانید چند عکس و تصویر مربوط به جاذبههای گردشگری را به عنوان نمونه در برند بوک قرار بدهید.
چند نکته درباره طراحی کتابچه برند
- برند بوک یک سند زنده است و هر از گاهی به تغییرات نیاز دارد. یک دوره زمانی مشخص (مثلا ۶ ماهه) را برای بازبینی آن در نظر داشته باشید.
- یک نمونه از برند بوک را در اختیار تمام کارکنانتان، بهخصوص تیم طراحی و بازاریابی، قرار دهید.
- اگر میخواهید راهنمای برند شما کامل باشد، در بخش المانهای طراحی این اطلاعات را هم ذکر کنید:
- Layout مربوط به وبسایت
- قالب و ساختار تبلیغات محیطی (سایز انواع بنر، بروشور و غیره)
- قالب طراحی شبکههای اجتماعی
- شیوه نگارش تبلیغات و رپورتاژ آگهی
- ساختار بستهبندی محصولات
- ملاحضات نگارشی خاص